محتوا
جایگزین های سازگار با محیط زیست برای سفره های پلاستیکی
- توضیحات
- نوشته شده توسط: رعنا وزیری گرکانی
- دسته بندی: دانشنامه یکبار مصرف
- تعداد بازدیدها: 33
راهنمای مطالعه متن
در دهه‌های گذشته، هر روز شاهد بالا رفتن پیامدهای زیست محیطی ناشی از فعالیت‌های انسانی بوده‌ایم. به همین دلیل، لزوم بازنگری در عادات مصرفی و انتخاب‌های روزمره در سبک زندگی، بیش از پیش احساس می‌شود. سفره‌های پلاستیکی یکبار مصرف که دهه‌ها در مهمانی‌ها، دورهمی‌ها و مصارف روزانه، همراه ما بوده‌اند، امروزه در کانون توجه بیشتری قرار گرفته‌اند. این محصولات عمدتاً از پلی‌اتیلن (PE) ساخته می‌شوند و به دلیل ماهیت تجزیه‌ناپذیر و اثرات مخربشان بر اکوسیستم، صدها سال در طبیعت باقی مانده و به میکروپلاستیک‌های خطرناکی تبدیل می‌شوند که آب، خاک و زنجیره غذایی ما را آلوده می‌کنند.
خوشبختانه، با افزایش آگاهی عمومی و پیشرفت‌های چشمگیر در علم مواد، افق جدیدی از جایگزین‌های پایدار و دوستدار محیط زیست پدیدار شده است. این جایگزین‌ها، تلاش می‌کنند میان راحتی انسان و سلامت محیط زیست، تعادل برقرار کنند. در ادامه این مقاله به بررسی جایگزین‌های سازگار با محیط زیست برای سفره‌های پلاستیکی می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
سفره‌های زیست‌تجزیه‌پذیر؛ گامی سبز به‌سوی طبیعت
زیست‌تجزیه‌پذیر (Biodegradable) به فرآیندی گفته می‌شود که در آن، مواد توسط میکروارگانیسم‌های زنده (مانند باکتری‌ها و قارچ‌ها) به عناصر طبیعی و بی‌ضرر مانند آب، دی‌اکسید کربن و زیست توده (Biomass) تجزیه می‌شوند. این دقیقاً همان فرآیندی است که برای برگ درختان در طبیعت رخ می‌دهد و نقطه مقابل سرنوشت پلاستیک‌های سنتی است. سفره‌های زیست تجزیه‌پذیر مدرن، با بهره‌گیری از منابع گیاهی و تجدیدپذیر تولید می‌شوند و فصل جدیدی را در صنعت محصولات یکبار مصرف رقم زده‌اند.
ماده اولیه اصلی در تولید این محصولات، بیوپلیمرها هستند. بیوپلیمرها برخلاف پلیمرهای نفتی، از منابع طبیعی مشتق می‌شوند. دو خانواده اصلی از این مواد که در تولید سفره‌های گیاهی کاربرد گسترده‌ای دارند، عبارتند از:
- پلی‌لاکتیک اسید (PLA)
این ماده، یکی از شناخته شده‌ترین بیوپلاستیک‌ها است که از تخمیر منابع غنی از کربوهیدرات مانند نشاسته ذرت، نیشکر یا سیب زمینی به دست می‌آید. سفره‌های تولید شده از PLA ، ظاهری بسیار شفاف و مشابه پلاستیک داشته و مقاومت خوبی نیز در برابر آب و چربی دارند. مزیت عمده PLA ، این است که در شرایط کمپوست صنعتی، طی چند ماه به طور کامل تجزیه می‌شود و هیچ پسماند سمی از خود به جای نمی‌گذارد.
- پلیمرهای بر پایه نشاسته
در این روش، نشاسته (از منابعی چون ذرت یا سیب زمینی) به طور مستقیم به عنوان پایه اصلی پلیمر به کار می‌رود. این مواد به دلیل ماهیت کاملاً گیاهی، به سرعت در محیط‌های مرطوب تجزیه می‌شوند. نسل‌های اولیه این سفره‌ها، از نظر مقاومت، کمی ضعیف بودند. اما امروزه با ترکیب نشاسته با سایر بیوپلیمرها، خواص مکانیکی آن‌ها به شکل چشمگیری بهبود یافته است.
انتخاب هر یک از این مواد، گامی موثر در جهت کاهش اثرات کربن و کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی است. این سفره‌ها در پایان عمر مفید خود، نه تنها به یک معضل چند صد ساله در محل دفن زباله تبدیل نمی‌شوند، بلکه به چرخه طبیعت بازمی‌گردند.
نوآوری در تولید سفره‌های یکبار مصرف زیست‌پذیر
تغییر فرآیندهای تولیدی از روش‌های سنتی به تولید پایدار، نیازمند نوآوری مستمر در علم فرآوری مواد است. تولیدکنندگان پیشرو در صنعت تولید سفره‌های یکبار مصرف زیست پذیر، صرفا به زیست تجزیه‌پذیر بودن سفره‌ها اکتفا نمی‌کنند، بلکه در تلاش هستند محصولاتی را ارائه دهند که از هر نظر، تجربه‌ای مشابه و حتی بهتر از نمونه‌های پلاستیکی برای مصرف‌کننده ایجاد کنند. این نوآوری‌ها در چند حوزه کلیدی متمرکز شده‌اند:
- بهبود خواص فیزیکی: یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها، افزایش مقاومت در برابر پارگی و نفوذ مایعات است. امروزه با استفاده از تکنیک‌های نوین در ترکیب بیوپلیمرها (Blending) و ایجاد ساختارهای چندلایه‌ای، سفره‌هایی تولید می‌شوند که می‌توانند به راحتی وزن ظروف سنگین را تحمل کرده و در برابر ریختن نوشیدنی‌ها نیز کاملاً مقاوم باشند.
- کیفیت چاپ و طراحی: زیبایی و طراحی، عنصری جدایی‌ناپذیر از سفره‌های امروزی است. نوآوری مهم در این بخش، استفاده از جوهرهای بر پایه آب (Water-based) یا بر پایه سویا (Soy-based) است. این جوهرها فاقد ترکیبات آلی فرار (VOCs) و فلزات سنگین هستند و برخلاف جوهرهای شیمیایی، فرآیند تجزیه بیولوژیکی سفره را مختل نمی‌کنند. این یعنی تمام اجزای محصول، از فیلم اصلی گرفته تا طرح چاپ شده روی آن، با طبیعت سازگار هستند.
- توسعه محصولات کمپوست‌پذیر خانگی: بسیاری از محصولات PLA نیازمند شرایط کمپوست صنعتی هستند، اما تحقیقات گسترده‌ای در حال انجام است که این محصولات بتوانند در شرایط کمپوست خانگی (دمای پایین‌تر و زمان کوتاه‌تر) نیز به طور کامل تجزیه شوند. این امر، فرآیند بازگشت به طبیعت را برای مصرف‌کننده نهایی، بسیار آسان‌تر می‌کند.
مجموعه آراسته با سرمایه‌گذاری بر روی تحقیق و توسعه و رصد آخرین دستاوردهای جهانی، در تلاش است تا این نوآوری‌ها را به خطوط تولید خود آورده و محصولاتی را عرضه کندکه هم پاسخگوی نیاز و سلیقه مصرف‌کننده ایرانی و هم متعهد به سلامت سیاره باشد.
در نهایت، استفاده از جایگزین‌های سازگار با محیط زیست برای سفره‌های پلاستیکی، یک مسئولیت مشترک و یک گام حیاتی به سوی آینده‌ای پایدار است. قدرت این تغییر بزرگ در دستان تک تک ما به عنوان مصرف‌کننده قرار دارد. با هر بار انتخاب یک سفره زیست تجزیه‌پذیر، پیامی روشن به صنعت و بازار ارسال می‌کنیم و آینده‌ای را می‌سازیم که در آن راحتی و مسئولیت‌پذیری در کنار هم قرار می‌گیرند. برای خرید انواع سفره‌های زیست تجزیه پذیر، به سایت آراسته مراجعه کنید.
افزودن دیدگاه
